Skip to content

Der Murano Aschenbecher / Scrumiera de Murano

 

Ich wollte in meinem Büro einen Wandkalender anbringen. In der obersten Schublade meines Schreibtisches hatte ich ein Paar Stahlnägel erblickt, die mir wohl mein Vorgänger hinterlassen hatte. Weil ich zu faul war, aus der Werkstatt einen Hammer zu holen, schaute ich mich nach einer Alternative um. Der blaue, runde Aschenbecher vom Besprechungstisch, der aus dickem Kristallglas bestand, schien mir geeignet zu sein. Ich fing also an zu hämmern. Es ging ja sogar besser als erwartet, da die Wand offenbar aus Gasbeton gebaut war.
Mein Chef Tutsch wählte ausgerechnet diesen Augenblick, um hereinzukommen.
“Das ist doch ein Murano Aschenbecher! Sie machen’s doch nur kaputt!”
‘Doch’ war sein Lieblingswort.
“Keine Panik” sagte ich, “dem passiert schon nichts. Die Wand ist weich wie Butter. Ist… war das Ihr Aschenbecher?” Wie ich wusste, hatte er vor vier Jahren mit dem Rauchen aufgehört. Der Kalender hing mittlerweile an seinem Platz. Ich drehte mich um.
“Doch, Andenken von einer Italienreise. Den habe ich Ihnen zusammen mit dem Bürofeuerzeug hingestellt, als Ihr Büro eingerichtet wurde. Ich wusste doch von Ihrer Vorstellung, dass Sie Raucher sind.”
“Das habe ich nicht gewusst, ich hatte Frau Schmied im Verdacht, vielen Dank!” sagte ich. Frau Schmied war seine stets verschüchterte Sekretärin, ein Pfundskerl.
“Ist doch klar, wir Raucher müssen doch zusammenhalten. Wissen Sie, ich träume manchmal heute noch davon, dass ich Zigarre rauche. Da wache ich morgens mit einem ganz schlechten Gewissen auf.” Er lächelte dabei etwas verlegen.
Die Ehrlichkeit dieser Aussage und die schöne Geste mit dem Vermächtnis schienen nicht so richtig zu ihm zu passen. Ich hatte jedoch mittlerweile gelernt, dass er schwer auszurechnen war. Mit seiner massigen Gestalt, seinem jovialen Auftreten, seiner konservativen Kleidung und seiner stets tadellosen Frisur machte er einen väterlichen Eindruck. Dieses Bild wurde jedoch durch eine waagerechte Falte an der Nasenwurzel und durch die kleinen Schweinsaugen etwas getrübt. Und nachdem ich genug über seinen Charakter erfahren habe, fand ich die Aussage bestätigt, wonach die Augen nie lügen.
Mit über 25 Jahren Betriebszugehörigkeit war er eine absolute Ausnahme unter den Führungskräften bei Soledo. Dies hatte er im Wesentlichen zwei Umständen zu verdanken. Er (und mit ihm die ganze Firma) war verstrickt in dubiosen Geschäften mit der Bundeswehr. Bis auf die schwer zu beweisenden Schmiergelder, die Tutsch persönlich einem hohen Beamten vom Beschaffungsamt in die Hand drückte, war natürlich alles streng legal. Die Normen und Standards jedoch, die den Lieferungen zugrunde lagen, wurden unter Berücksichtigung firmeneigener Testdaten haargenau auf die Soledo-Produkte zugeschnitten. Die Konkurrenz hatte praktisch keine Chance. Der Entwicklungsleiter Tutsch wurde zum besten Verkäufer der Firma und praktisch unkündbar.
Im harten Überlebenskampf besaß Tutsch noch eine weitere Waffe: seine ganz spezielle Form der Angst. Er fürchtete sich aus allen möglichen Gründen vor allen möglichen Dingen, verlor aber nie den Kopf. Die Angst versetzte ihn in eine Duckstellung. Er floh nicht, er kämpfte nicht, er harrte aus mit einer ungeahnten Kraft. Und tat instinktiv meistens das Richtige. Von Resignation keine Spur, er hoffte immer noch, irgendwann Geschäftsführer zu werden. Ich wagte hierzu keine Prognose. Eins stand jedoch in meinen Augen fest: er wird noch viele Geschäftsführer kommen und gehen sehen.
“Das war ursprünglich gar nicht sein Aschenbecher, ist bloß Kriegsbeute” erklärte mir später der Kollege Penske, “der gehörte dem technischen Geschäftsführer Stephan. Er wurde im hohen Bogen rausgeschmissen, nachdem er sich mit Tutsch angelegt hat. Tutsch inszenierte für ihn einen Vortrag vor Bundeswehrangehörigen, wo er sich bei den anschließenden Fragen bis auf die Knochen blamiert hat: Tutschs Freunde vom Beschaffungsamt nahmen ihn regelrecht auseinander. Stephan hat dabei gründlich bewiesen, dass er von Technik keine Ahnung hat. Die Generäle haben daraufhin inoffiziell, aber massiv protestiert. Offiziell wurde er wegen Werk 3 in die Wüste geschickt.”
“Werk 3? Wir haben doch nur zwei Werke!”
Penske grinste schadenfroh.
“Mit Werk 3 wurde das Haus von Stephan auf dem Berg genannt. Beim Bauen hatte er alle Handwerker aus der Firma requiriert. Während der Arbeitszeit, wohlgemerkt.”
Das war ja ein lustiger Verein, die Firma Soledo, kann ich nur sagen.
Drei Jahre später musste auch ich gehen, wennschon ich nicht direkt rausgeschmissen wurde: so weit wollte ich das gar nicht kommen lassen. Auch ich hatte mich mit Tutsch angelegt, obwohl ich kein Geschäftsführer war: so weit nämlich wollte er das gar nicht kommen lassen.

===

Voiam să atârn în biroul meu un calendar de perete. În sertarul cel mai de sus al mesei de birou găsisem nişte cuie de oţel, pe care mi le lăsase moştenire predecesorul meu. Pentru că mi-era lene să mă deplasez până în atelier şi să-mi aduc un ciocan, am căutat primprejur o alternativă. Scrumiera albastră de pe masa de conferinţe, făcută din sticlă groasă de cristal, mi s-a părut potrivită. Am început să bat. Mergea chiar mai bine decât mă aşteptasem, deoarece peretele era din beton poros.
Şeful meu Tutsch alese tocmai acest moment ca să intre.
„Păi asta-i o scrumieră de Murano! Păi o s-o stricaţi!”
„Păi” era cuvântul să preferat.
„Nicio grijă”, am zis, „nu păţeşte nimic. Peretele e moale ca lutul. Este… a fost scrumiera dvs?” După cum ştiam, se lăsase de fumat în urmă cu patru ani. Calendarul atârna între timp la locul său. M-am întors.
„Păi da, amintire dintr-o călătorie în Italia. V-am pus-o aici împreună cu bricheta de masă când vi s-a mobilat biroul. Ştiam de când v-aţi prezentat că sunteţi fumător.”
„N-am ştiut, am bănuit-o pe dna Schmied, mulţumesc mult!” am spus. Dna Schmied era secretara sa, o tipă timidă, dar foarte de treabă.
„Păi clar, noi fumătorii trebuie să ţinem unii cu alţii. Ştiţi, eu mai visez câteodată şi acum că fumez ţigară de foi. Mă trezesc dimineaţa cu conştiinţa încărcată.” La asta, zâmbi un pic jenat.
Sinceritatea acestei destăinuiri şi frumosul gest cu moştenirea păreau să nu i se potrivească prea bine. Învăţasem, totuşi, între timp, că era greu de taxat. Cu statura sa masivă, frizura întotdeuna impecabilă, apariţia jovială şi îmbrăcămintea conservatoare, făcea o impresie părintească. Această imagine era însă un pic deranjată de o cută orizontală la rădăcina nasului şi de ochii mici de porc. Iar după ce am aflat destule despre caracterul său, mi s-a confirmat convingerea că ochii nu mint niciodată. Cu peste 25 de ani de serviciu era o excepţie unică printre cadrele de conducere de la Soledo. Asta din două motive. Era (şi împreună cu el toată firma) implicat în nişte afaceri dubioase cu armata germană. Cu excepţia mitei greu de dovedit, care era înmânată de către Tutsch personal unui înalt funcţionar de la Oficiul pentru Achiziţii, totul era perfect legal. Normele şi standardele, care stăteau la baza livrărilor, fuseseră însă ajustate cu acurateţe după rezultatele testelor interne de la Soledo. Concurenţa nu avea practic nicio şansă. Şeful Cercetării Tutsch a devenit cel mai bun vânzător al firmei şi de neînlocuit.
În lupta acerbă pentru supravieţuire, Tutsch mai deţinea o armă: un soi al lui cu totul special de frică. Se temea, din tot felul de motive, de o droaie de lucruri, dar nu-şi pierdea capul niciodată. Frica îl făcea să se ghemuiască. Nu fugea, nu lupta, dar rezista pe poziţie cu o forţă nebănuită. Şi făcea în mod instinctiv de cele mai multe ori exact ce trebuia. Nici urmă de resemnare, spera în continuare că va ajunge în consiliul de conducere. La asta nu puteam să fac nicio prognoză. Un lucru era însă în ochii mei sigur: o să mai vadă mulţi membri ai consiliului de conducere venind şi plecând.
„Asta nici n-a fost scrumiera sa, e pradă de război”, mi-a relatat mai târziu colegul meu Penske, „i-a aparţinut şefului de la tehnică Stephan. A fost dat afară pe brânci după ce s-a luat de Tutsch. Tutsch a înscenat pentru el o conferinţă în faţa unor reprezentanţi ai armatei federale, la care el s-a blamat la sânge răspunzând la întrebările din final. Prietenii lui Tutsch de la serviciul de aprovizionare al armatei l-au demontat pur şi simplu. Stephan a dovedit temeinic că n-are habar de tehnică. Generalii au protestat inoficial, dar masiv. Oficial a fost trimis în pustiu din cauza Fabricii 3.”
„Fabrica 3? Avem doar numai două fabrici!”
Penske râji cu răutate.
“Fabrica 3 a fost numită casa lui Stephan de pe deal. În timpul construcţiei a rechiziţionat toţi meseriaşii din firmă. În timpul orelor de lucru, ca să fie clar.”
Veselă trupă, Firma Soledo, ce să zic.
Trei ani mai târziu a trebuit să plec şi eu, deşi nu am fost chiar dat afară: nu voiam să las lucrurile să ajungă atât de departe. Şi eu mă luasem la ceartă cu Tutsch, cu toate că nu eram în consiliul de conducere: în privinţa asta nu voia Tutsch ca lucrurile să ajungă atât de departe.

Post a Comment

Your email is never published nor shared. Required fields are marked *
*
*

Descoperă mai multe la Minima Ruralia

Abonează-te acum ca să citești în continuare și să ai acces la întreaga arhivă.

Continuă lectura